الگوهای مکانی- زمانی تغییرات سیمای سرزمین و توسعه شهری (مطالعه موردی: گرگان)

Authors

حمیدرضا کامیاب

دانش آموخته کارشناسی ارشد محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه تربیت مدرس تهران عبدالرسول سلمان ماهینی

دانشیار گروه محیط زیست، دانشکده منابع طبیعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

abstract

سیمای سرزمین پارچینی از عناصر مختلف در یک بستر غالب کاربری- پوشش سرزمین است که در سال­های اخیر بر کمّی کردن آن تأکید زیادی شده است. عناصر سیمای سرزمین متفاوتند که در این مطالعه مناطق شهری به عنوان لکه­های شهری و جهت شناسایی تغییرات استفاده شده است. هر منطقه شهری به عنوان لکه­ای از سیمای سرزمین منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. در این خصوص، الگوهای لکه­های شهری شهر گرگان در سال­های 1987 و 2001 با استفاده از معیارهای مرتبط با تعداد لکه­ها، همسایگی و مجاورت لکه­ها با هم و شکل لکه­های شهری مقایسه گردید. جهت انجام این کار، مناطق شهری به عنوان لکه شهری در نرم­افزار fragstats وارد شده و از لحاظ معیارهای مختلف مورد بررسی قرار گرفتند. این بررسی نشان داد که در طول دوره 14 ساله، الگوی توسعه شهری در شهر گرگان به سمت ایجاد لکه­های بزرگ­تر با اشکال ساده­تر و با پیچیدگی کمتر سوق پیدا کرده است. به عبارتی، رشد شهری در مسیر مناطق یا لکه­های شهری گذشته بوده است. این نتیجه در بررسی مکانی لکه­های بزرگ (مجموعه­ای از مناطق شهری پیوسته به هم) نیز قابل مشاهده است که در آن، دو لکه بزرگ سال 1987 به واسطه رشد مناطق شهری بین آن­ها به هم متصل شده و یک لکه بزرگ­تر را ایجاد نمودند. علی­رغم گرایش رشد شهری به سمت مناطق گذشته و نهایتاً ایجاد لکه­های شهری نزدیک به هم، مشاهده گردید که این لکه­ها دارای توزیع یکنواخت در کل منطقه نیستند و دارای شکلی    پراکنده­اند. این نتیجه از افزایش 1/2 برابری لکه­های شهری طی این دوره نیز قابل استنتاج است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

الگوهای مکانی- زمانی تغییرات سیمای سرزمین و توسعه شهری (مطالعة موردی: گرگان)

سیمای سرزمین پارچینی از عناصر مختلف در یک بستر غالب کاربری- پوشش سرزمین است که در سال­های اخیر بر کمّی کردن آن تأکید زیادی شده است. عناصر سیمای سرزمین متفاوتند که در این مطالعه مناطق شهری به عنوان لکه­های شهری و جهت شناسایی تغییرات استفاده شده است. هر منطقه شهری به عنوان لکه­ای از سیمای سرزمین منطقه مورد مطالعه قرار گرفته است. در این خصوص، الگوهای لکه­های شهری شهر گرگان در سال­های 1987 و 2001 با...

full text

تحلیل تغییرات زمانی و توزیع مکانی فضاهای سبز شهری تهران در مقیاس سیمای سرزمین

شهرتهران با وسعتی درحدود 700 کیلومترمربع وجمعیتی حدود 8 میلیون نفر یکی ازآلوده‌ترین کلانشهرهای دنیاست ظرفیت پالایش وجذب آلاینده‌ها دراین شهر کاهش یافته است. رشد شهرنشینی باعث تخریب فضاهای سبز به عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل مؤثر در جذب و کاهش آلاینده‌ها شده است .به منظور احیای فضاهای سبز شهری و بهبود عملکردهای اکولوژیکی مرتبط با کیفیت هوای شهر، شناسایی و تحلیل تغییرات زمانی و توزیع مکانی فضاهای ...

full text

تحلیل تغییرات زمانی و توزیع مکانی فضاهای سبز شهری تهران در مقیاس سیمای سرزمین

شهرتهران با وسعتی درحدود 700 کیلومترمربع وجمعیتی حدود 8 میلیون نفر یکی ازآلوده ترین کلانشهرهای دنیاست ظرفیت پالایش وجذب آلاینده ها دراین شهر کاهش یافته است. رشد شهرنشینی باعث تخریب فضاهای سبز به عنوان یکی از مهم ترین عوامل مؤثر در جذب و کاهش آلاینده ها شده است .به منظور احیای فضاهای سبز شهری و بهبود عملکردهای اکولوژیکی مرتبط با کیفیت هوای شهر، شناسایی و تحلیل تغییرات زمانی و توزیع مکانی فضاهای ...

full text

تحلیل تغییرات زمانی مکانی اراضی پردانان پیرانشهر با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین

امروزه گسترش جوامع انسانی و تسلط بیشتر بر محیط زیست، سبب شده تا تغییرات محیطی سریع‌تر و گسترده‌تر از قبل به وقوع بپیوندند. این مسئله وسعت عرصه‌های  طبیعی را کاهش و پراکندگی و انقطاع آن را افزایش می‌دهد. هدف از این پژوهش ارزیابی تغییرات زمانی و توزیع مکانی اراضی پردانان پیرانشهر به کمک سنجش از دور و با استفاده از سنجه‌های سیمای سرزمین در یک بازه زمانی ده ساله است که برای برنامه‌ریزی‌های فعلی و آ...

full text

شبیه سازی زمانی- مکانی تغییرات سیمای سرزمین با استفاده از مدل تلفیقی زنجیره مارکوف و سلول‌های خودکار (مطالعه موردی: منطقه خشک و نیمه خشک میمه دهلران)

آشکارسازی و پیش­بینی تغییرات کاربری ارضی، لازمه مراقبت از اکوسیستم به ویژه در کشورهای در حال توسعه با تغییرات سریع و اغلب بدون برنامه­ ریزی است. هدف از این تحقیق، پایش تغییرات کاربری ارضی در گذشته و بررسی امکان شبیه­سازی آن در آینده با استفاده مدل تلفیقی زنجیره مارکوف و سلول­های خودکار در منطقه خشک و نیمه­ خشک میمه دهلران واقع در استان ایلام است. در این تحقیق از تصاویر ماهواره­ای لندست (TM) سال...

full text

تغییرات زمانی- مکانی غلظت نیترات و فسفات در خلیج گرگان

در این تحقیق به‌منظور تهیه نقشه پهنه‌بندی و توزیع مکانی غلظت نیترات و فسفات در خلیج گرگان در فصل بهار، تابستان، پاییز و زمستان، ابتدا نمونه گیری و آنالیز ماهانه غلظت نیترات و فسفات در 12 ماه سال1390 از 19 نقطه مختلف در خلیج گرگان انجام شد. به منظور مدلسازی توزیع مکانی نیترات و فسفات در خلیج، داده های ماهانه مورد درونیابی توسط روشهای درونیابی مختلف مثل روشهای کریجینگ، عکس فاصله با توا نهای م...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
سنجش از دور و سامانه اطلاعات جغرافیایی در منابع طبیعی

جلد ۵، شماره ۲، صفحات ۱۵-۲۴

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023